SREBRENICA: HRVATSKI VETERANI ODALI POČAST SRPSKIM ŽRTVAMA

U četvrtak 16. januara u Skelanima kod Srebrenice obilježena je 27. godišnjica svirepog zločina nad srpskim civilnim stanovništvom. Zločin su 16.01.1993. počinili muslimanski vojnici iz Srebrenice, inače pripadnici 28. divizije Armije Bosne i Hercegovine koji su u ranim jutarnjim časovima izvršili napad na Skelane i okolne zaseoke ubijajući sve pred sobom. Za manje od dva sata ubijeno je 69 mještana, od čega 40 civila. Najmlađa žrtva je imala pet godina, a najstarija 82. Među ubijenima je bilo petoro djece, dok je šesnaestoro mališana teško ranjeno. Ubijeno je dvadeset žena uzrasta od 19 do 79 godina, a najmanje deset je tog dana silovano.

Posebno iznenađenje bio je dolazak ratnih veterana, nekada zaraćenih strana, a danas humanitaraca u misiji pomirenja. Došlo je 14 veterana i aktivista, među kojima i bivši borci Hrvatskog Vijeća Odbrane iz Mostara i HV-a iz  Hrvatske. Došli su kako bi odali počast nevinim žrtvama ubijenim u proteklom ratu. Ovaj humani gest posebno je značio porodicama žrtava jer su na taj način i srpske žrtve postale prepoznate u Bosni i Hercegovini. Dolazak je organizovan od strane CNA.  Mirovna organizacija Centar za nenasilnu akciju, sa sjedištima u Sarajevu i Beogradu, od 2008. godine organizuje posjete grupe ratnih veterana iz Srbije, Hrvatske i BiH mestima stradanja civila i vojnika tokom posljednjeg rata, te zvaničnim komemoracijama stradalim koje organizuju lokalne i državne vlasti i udruženja žrtava. 

Za zločin u Skelanima do danas niko nije procesuiran niti osuđen. U saopštenju objavljenom na sajtu Centra za nenasilnu akciju se navodi da porodice žrtava taj izostanak sudskog sankcionisanja doživljavaju kao veliku nepravdu i često napominju da se njihove žrtve smatraju manje vrijednim, kao i da je i domaće i međunarodno sudstvo pristrasno i da se odgovorni za zločine u punom kapacitetu procesuiraju samo ako dolaze iz struktura VRS ili srpskog političkog rukovodstva. U saopštenju se navodi da je veteranima bilo važno doći kako bi tim ljudima bar tog dana poručili da nisu sami i da postoje ljudi, ratni veterani iste vojske čiji su pripadnici počinili zločin, ali koji taj zločin ne podržavaju i ne stoje iza njega, već ga osuđuju i žele priliku da izraze žal za izgubljenim životima.

Pomen žrtvama započeo je tačno u 12 sati parastosom za stradale. Uz molitvu su zapaljene svijeće i sveštenik je iščitao imena svih žrtava. Djevojčica odjevena u narodnu nošnju pročitala je dirljivu priču majke Milice Dimitrijević o ubistvu njeno dvoje djece u pokušaju bijega. Njoj su muslimanski vojnici tog dana okrutno ubili dva sina: Aleksandra od četiri, i Radisava od 12 godina. Cvjetku Ristiću su ubijeni otac, majka, tetka, maloljetna sestra i maloljetni brat čije kosti nikada nisu pronađene. Draginja Ranković je medijima ispričala izuzetno potresnu ispovijest: "Moju majku su muslimani iz Srebrenice tog 16. januara 1993. uhvatili pa silovali. Odsekli su joj polni organ i urezali joj krst na stomaku pa su je onda zaklali. Izvadili su joj oči, stavili su joj ruke kod grudi i tako su je zaklali. Imala je 63 godine". Tokom 1992. i 1993. u Srebrenici i okolnim selima je ubijeno 3267 Srba, među kojima i 72-oje dece.

Veterani iz regiona u organizaciji Centra za nenasilnu akciju do sada su prisustvovali komemoracijama u BiH u Gornjem Vakufu, Grabovici, Trusini, na Koti 715 kod Zavidovića, Stogu kod Vozuće, Novom Gradu/Bosanskom Novom, Sanskom Mostu (Hrastova Glavica), Sijekovcu kod Broda, Laništima kod Brčkog, Trusini kod Konjica, Stupnom Dolu kod Vareša, Ahmićima u Vitezu, u Srbiji u Grdeličkoj klisuri kod Leskovca, Varvarinu kod Kruševca, Aleksincu, te u Hrvatskoj u Pakracu, Varivodama i Gošiću kod Knina.

Tekst preuzet sa sajta "Centar za nenasilnu akciju".